| Nadá – nado, nades, nade, nadém o nadám, nadéu o nadáu, náden – nadaría – nadára – nadaré |
nadar |
| nadabe, nadáe |
nadaba |
| nadadó, nadadós |
nadador, nadadores |
| nadáen, nadaben |
nadaban |
| Nadal, Nadals – Trong de Nadal, que cague turró y pixe vi blang |
Navidad, Navidades |
| nafra, ñafra, nafres, ñafres |
cicatriz, herida, cicatrices, heridas |
| nais, naix |
nace |
| náisse, náixe |
nacer |
| naissém, naixém |
nacemos |
| naisserán, naixerán |
nacerán |
| náisses, náixes |
naces |
| naissimén, naiximén |
nacimiento |
| naissó (per), per aissó, per aixó, per naixó |
por eso, por esto |
| naix |
nace |
| Naixco |
nazco |
| naixcuda |
nacida |
| naixcudes |
nacidas |
| naixcut |
nacido |
| naixcuts |
nacidos |
| Náixe - naixco, naixes, naix, naixém, naixéu, náixen – naixcut, naixcuda – naixquera, naixquéres, naixquére, naixquérem, naixquéreu, naixquéren |
nacer |
| naixém |
nacemos |
| náixen |
nacen |
| naixeríe |
nacería |
| naixes |
naces |
| naixéu |
nacéis |
| naixíe |
nacía |
| naixíen |
nacían |
| naiximén, naiximéns |
nacimiento, nacimientos |
| naixó, per naixó, per aixó |
por esto, por eso |
| naixquéres |
nacieras, nacieses |
| nanet, enanet, enano |
enanito |
| nano, enano - nano (Valénsia), vore aik |
enano |
| narcótic, narcótics |
narcótico, narcóticos |
| narcotisat, narcotisats |
narcotizado, narcotizados |
| narrades, contades |
narradas, contadas |
| narradó, narradós |
narrador, narradores |
| narrassió |
narración |
| narrassións |
narraciones |
| narratiu, narratius |
narrativo, narrativos |
| narrativa, narratives |
narrativa, narrativas |
| Narráu – narréu |
narrarlo, narráis |
| nas , nassos, lo home dels nassos ve lo día 31 de desembre, y te tans nassos com díes queden al añ |
nariz, narices |
| nascut |
nacido |
| nascuts |
nacidos |
| nasqueren, naixquéren |
nacieran, naciesen |
| nasset, nassets |
naricita, naricitas |
| nassional, nassionals |
nacional, nacionales |
| nassionalista, nassionalistes |
nacionalista, nacionalistas |
| nassións |
naciones |
| nássos, nas, nassos |
narices |
| natres, natros |
nosotros |
| natural, naturals |
natural, naturales |
| naturalesa |
naturaleza |
| naturalidat |
naturalidad |
| naturalisám (sense notíssies de Gurb) al cos de Marta Sánchez |
naturalizarme |
| naturaliso |
naturalizo |
| naturalmen |
naturalmente |
| naturals |
naturales |
| nau, naus, nave, naves |
nave, naves |
| nau, nou |
9 |
| naufragá |
naufragar |
| naufragán (g) |
naufragando |
| naufragio, naufragi, naufragios, naufragis |
naufragio, naufragios |
| náusees, ganes de vomitá |
nauseas |
| navalla, navalles |
navaja, navajas |
| navalleta, navalletes – platejá, platejada |
navajita, navajitas – plateá, plateada |
| nave |
nave |
| navegán |
navegando |
| navegassió |
navegación |
| naves |
naves |
| ne porte tres |
lleva tres |
| neboda, nebodes |
sobrina, sobrinas |
| nebodeta, nebodet |
sobrinita, sobrinito |
| nebot, nevot, nebots, nevots |
sobrino, sobrinos |
| negá |
negar |
| negá |
negar |
| negaba |
negaba |
| negabe (ell) negáe |
negaba |
| negada |
negada |
| negán (g) |
negando |
| negánlay |
negándoselo |
| negánli |
negándole |
| negassió, les tres negassións de Pedro a Jesús |
negación, negaciones |
| negat |
negado |
| negativa |
negativa |
| negatives |
negativas |
| negátos |
negaros |
| Negáu – négau ! |
Negarlo – niégalo ! |
| nego |
niego |
negossi, negossis - comers, transacsió, intercambi, permuta, compra, venta, ganánsia, lucro, comisió, benefissi, dividendo, interés |
negocio, negocios - comercio, transacción, intercambio, permuta, compra, venta, ganancia, lucro, comisión, beneficio, dividendo, interés |
| negossiá |
negociar |
| negossián, negossiáns |
negociante, negociando, negociantes |
| negossiassió, negossiassións |
negociación, negociaciones |
| negossiet |
negociete |
| negossiets |
negocietes |
| Negra – Fícam una servesa negra – Fícam una servesa, negra |
Negra – Ponme una cerveza negra - Ponme una cerveza, negra. |
| negre, negres |
negro, negros |
| negres |
negros, negras |
| negró, negrura |
negrura, oscuridad |
| negue |
niega |
| neguen |
niegan |
| neguitós, neguitosa, neguitosos, neguitoses - neguit, neguits |
nervioso, intranquilo – nerviosismo, intranquilidad |
| nell, per an ell |
para él |
| nella, per an ella |
para ella |
| nena, nenes |
nena, nenas |
| nervi, ñirvi, nervis, ñirvis |
nervio, nervios |
| nerviós, ñirviós |
nervioso |
| nerviosamen |
nerviosamente |
| nervioses, ñirvioses |
nerviosas |
| nerviosos |
nerviosos |
| nerviossisme |
nerviosismo |
| Nessedat - estupidés, majadería, disparate, memés, cretinisme, sandés, idiotés, imbessilidat, tontería, tontada, bobada, sabocada |
necedad, estupidez, majadería, disparate, memez, cretinismo, sandez, idiotez, imbecilidad, tontería, bobada |
| nessessari, nessessaris |
necesario, necesarios |
| nessessária, nessessáries |
necesaria, necesarias |
| nessessidat, nessessidats |
necesidad, necesidades |
| Nessessitá – nessessito, nessessites, nessessite, nessessitém o nessessitám, nessessitéu o nessessitáu, nessessíten – nessessidat, nessessitat, nessessitada |
necesitar |
| nessessitabe, nessessitáe |
necesitaba |
| nessessitaben, nessessitáen |
necesitaban |
| nessessitáem, nessessitabem |
necesitábamos |
| nessessitáreu |
necesitaréis |
| nessessitaríe |
necesitaría |
| nessessitaríen |
necesitarían |
| nessessite |
necesita |
| nessessitém |
necesitamos |
| nessessiten |
necesitan |
| nessessites |
necesitas |
| nessessitéu |
necesitáis |
| Nessessito |
Necesito – cuando él necesite |
| nessessiton |
necesiten |
| néssio, néssios, tonto, tontos, néssia, néssies |
necio, necios, tonto, tontos, necia, necias |
| net, nets |
nieto, nietos |
| neta, netes |
nieta, nietas |
| netet, netets |
nietecito, nietecitos |
| neu, neus - Aon ñague neu no hi aniguéu ! |
nieve, nieves |
| neumátic, neumátics, neumática, neumátiques |
neumático, neumáticos |
| neumonía |
neumonía |
| neutre, neutro, neutres, neutros |
neutro, neutros |
| nevá , neve, neu, nevada |
nevar, nieva, nieve, nevada |
| nevades (puntes) |
Puntas nevadas |
| neván |
nevando |
| nevats |
nevados |
| nevera, neveres |
nevera, neveras |
| nevot, nebot, nevots, nebots |
sobrino, sobrinos |
| ni |
ni |
| nial, nials, ous falsos de ges o de pedra per a motivá a les gallines a póndre ous. |
huevo falso de yeso o de piedra para motivar a las gallinas a poner huevos |
| nigromán, mago |
nigromante, mago |
| Nigromántica, nigromántiques |
nigromántica, nigrománticas |
| nils, ni los – ni les |
ni los - ni les |
| nina, nines de drap |
muñeca, muñecas de trapo |
| nincho, ninchos (del sementeri), nicho, nichos (de mercat) |
nicho, nichos |
| Nines – pupiles, nina, pupila |
pupila, pupilas |
| ningú, dingú |
nadie |
| ningún, cap |
ningún |
| ninguna, cap |
ninguna |
| ninja, ninges |
ninja, ninjas |
| nino, ninos – ninot, ninots |
muñeco, muñecos |
| ninotet, ninotets |
muñequito, muñequitos |
| niñera, niñeres |
niñera, niñeras |
| Niquitós, niquitosa, neguitós, neguitosa |
nervioso, intranquilo |
| nit , anit, s'ha fet de nit |
noche, anoche, se ha hecho de noche |
| nit, nits |
noche, noches |
| nitet (de) |
por la noche |
| Nitidés - llimpiesa, puresa, transparénsia, claridat, brillo |
nitidez, limpieza, pureza, transparencia, claridad, brillo |
| niu, nius - vore follanius |
nido, nidos - follanidos es quien coge huevos de los nidos |
| niuet, niuets |
nidito, niditos |
| nivell, nivells |
nivel, niveles |
| no |
no |
| No cal – no caldrá - no calíe – no cal patí |
no hace falta, no hará falta, no hacía falta, no hace falta sufrir |
| No me fa goch , no me chauche |
no me apetece |
| no'ls, no los |
no los |
| nobilíssim |
nobilísimo |
| nobilíssima |
nobilísima |
| nobilíssimamen |
nobilísimamente |
| nobilíssimes |
nobilísimas |
| nobilíssims, mol nobles |
nobilísimos |
| noblemen |
noblemente |
| noblesa baturra |
nobleza baturra |
| nocturno, nocturnos, de nit, de la nit |
nocturno, nocturnos |
| nol, no lo, no´l vach vore |
no lo vi |
| nols, no los, nol´s vach agarrá |
no los cogí |
| nom, noms |
nombre, nombres |
| nombrá |
nombrar |
| nombrabe |
nombraba |
| nombraben |
nombraban |
| nombrántos |
nombrándoos |
| nombrat, nombrats |
nombrado, nombrados |
| nombréu |
nombráis |
| nomená, anomená |
nombrar, nominar |
| nomenades, anomenades |
nombradas, de nombre |
| nomenál |
nombrarlo |
| nomenat, anomenat, nomenats, anomenats |
nombrado, de nombre, nombrados |
| només, sol |
nada más, solo |
| nominá |
nominar |
| nómina, nómines |
nómina, nóminas |
| nomináls |
nominarlos |
| nominatiu, nominatius |
nominativo, nominativos |
| noms |
nombres |
| nora, nores |
nuera, nueras |
| Noranta, 90 |
90 noventa |
| nordeste, nordest |
nordeste |
| norma, normes |
norma, normas |
| normal, normals |
normal, normales |
| normalisá lo chapurriau, escriure segóns una norma, no mos cal |
normalizar el chapurriau, escribir según una norma, no nos hace falta |
| normalissasió |
normalización |
| normalmen |
normalmente |
| Norocsidén, nort + ocsidén (oeste), noreste, norest |
noroccidente |
| nort, nord |
norte |
| Noruego, noruegos, noruega, noruegues, de Noruega |
noruego, noruega |
| nosa, fas nosa, estorbes, (noses en plural no se fa aná) |
estorbo, estorbar, molestar |
| noses |
estorbos |
| nossió, nossións |
noción, nociones |
| nossiu, lesiu |
nocivo, lesivo |
| nossiva, lesiva |
nociva, lesiva |
| nostalgia |
nostalgia |
| nostra |
nuestra |
| nostre |
nuestro |
| nostre, nostres, nostra, nostres – lo nostre poble, los nostres pobles, la nostra terreta, les nostres yayes |
nuestro, nuestros, nuestra, nuestras |
| Notá – noto, notes, note, notém o notám, notéu o notáu, nóten – (anotá se conjugue igual) notat, notada – si yo notara, notares, notare, notárem, notáreu, notáren – nota |
notar |
| nota, notes |
nota, notas |
| notabe |
notaba |
| notabes |
notabas |
| notablemen |
notablemente |
| notáe, notabe |
notaba |
| notáen, notaben |
notaban |
| notán (g) |
notando |
| notánlos |
notándolos |
| notari, notaris, notaria, notaries – notaría – notaríes es de notá, anotaríes de anotá |
notario, notarios, notaria, notarias – notaría – notarías de notar |
| notarial, notarials |
notarial, notariales |
| notaríe |
notaría |
| notaris |
notarios |
| Notat – anotat es apuntat |
Notado – anotado es apuntado |
| note |
nota |
| noten |
notan |
| notifique |
notifica |
| notíssia, notíssies |
noticia, noticias |
| notissiota, notissiotes |
noticieja, noticiejas |
| noto |
noto |
| nou, está com a nou, lo ponou, pon nou – 9 |
nuevo, está como nuevo, el puente nuevo – 9 |
| nova, noves |
nueva, nuevas |
| novanta, noranta, 90 |
Noventa 90 |
| novedat, novedats |
novedad, novedades |
| novela, noveles |
novela, novelas |
| novelán |
novelando |
| novelat |
novelado |
| noveles |
novelas |
| noveleta, noveletes, com les 100 del Decamerón en chapurriau |
novelita, novelitas |
| novembre |
noviembre |
| noves (notíssies) |
nuevas, notícias |
| novet, novets |
nuevecito, nuevecitos |
| noveta, novetes |
nuevecita, nuevecitas |
| novia, novies |
novia, novias |
| novio, novios |
novio, novios |
| novissiat, a dins del convén |
noviciado, dentro del convento |
| novíssies, monges |
novicias, monjas |
| nuclear |
nuclear |
| nuclears |
nucleares |
| nugo, nugos (anugá, lligá) |
nudo, nudos (anudar, atar, ligar) |
 |
| nugo de un llasset groc per als catalanistes y atra brossa com Purna, Puyalón. |
|
|
|
|
|
|
| núgol, núgols, se anugole |
nube, nubes, se nubla |
| Nugolada : núgols que venen en l´aire, lleván, garbí, etc |
nubes que vienen con el aire |
| nugolet, nugolets |
nubecilla, nubecillas |
| núgols |
nubes |
| nugos |
nudos |
| nuguet, nuguets – los de los dits de les máns |
nudito, nuditos – nudillo, nudillos |
| numerals |
numerales |
| número, números |
número, números |
| numerós, numerosos |
numeroso, numerosos |
| numerosa, numeroses |
numerosa, numerosas |
| numerossíssim, numerossíssims, abundán, abundáns - vore caterva |
numerosísimo, numerosísimos |
| nupsial, núpsies, de matrimoni |
nupcial |
| |