| oassis |
oasis |
| obedíe, obeíe |
obedecía |
| obedién, ben cregut, obedienta, ben creguda |
obediente |
| obedíen, féen cas, creíen |
obedecían |
| obedienmen |
obedientemente |
| obediéns, ben creguts |
obedientes |
| obediénsia |
obediencia |
| obedín (g) |
obedeciendo |
| obedís, obedix |
obedece |
| obedíssen, obedíxen |
obedecen |
| Obeí – obeíxco, obeíxes, obeíx, obeím, obeíu, obeíxen – obeiría – obeiguéra – obeiré |
obedecer |
| obergínga, obergínia, obergínies, aubergínia, auberginga, etc |
berenjena |
| objecte, objectes |
objeto, objetos |
| objectiu, objectius, objetiu, objetius |
objetivo, objetivos |
| oblidá, ovlidá, olvidá - abandoná, relegá, arrinconá, negá, postergá, desconéixe, desaténdre, descuidá, ignorá, omití |
olvidar, abandonar, relegar, arrinconar, negar, postergar, desconocer, desatender, descuidar, ignorar, omitir, preterir |
| obligá |
obligar |
| obligá |
obligar |
| obligadamen |
obligadamente |
| obligades |
obligadas |
| obligál |
obligarlo |
| obligál |
obligarlo |
| obligála |
obligarla |
| obligánla |
obligándola |
| obligánla |
obligándola |
| obligánlo |
obligándole, obligándolo |
| obligánme |
obligándome |
| obligará |
obligará |
| obligaré |
obligaré |
| obligaríen |
obligarían |
| obligassió |
obligación |
| obligassións |
obligaciones |
| obligat, obligats |
obligado, obligados |
| obligatori, obligatoris |
obligatorio, obligatorios |
| obligats |
obligados |
| obligo |
obligo |
| obligue |
obliga |
| obliguéu |
obligáis |
| oblit |
olvido |
| obra, obres |
obra, obras |
| obrada, obrades |
obrada, obradas |
| obrán (g) |
obrando |
| obraríe |
obraría |
| obrat, obrats |
obrado, obrados |
| obré – menobré |
Albañil – obrero ayudante |
| óbren |
obran |
| obres |
obras |
| obrés |
obreros, albañiles |
| obreta, jugá a la obreta en cacharros de cuina |
jugar con cacharros de cocina – obra pequeña |
| obrí |
abrir |
| óbri |
abre |
| obrí, óbrigo, obris, obri, obrím, obríu, obrin – ubert, uberta, óbrim la porta, - aubrí, ubrí |
abrir |
| obríe |
abría |
| obríen |
abrían |
| óbrigo |
abro |
| óbrigue |
abra |
| óbriguen |
abran |
| obriguere |
abriera, abriese |
| obrigueren |
abrieran, abriesen |
| Óbril |
ábrelo |
| obríla |
abrirla |
| Óbrila |
ábrela |
| obrilates |
abrelatas |
| obríles |
abrirlas |
| obríli |
abrirle |
| obríls |
abrirles |
| obrím |
abrirme |
| óbrin |
abren |
| óbrin |
abren |
| óbrin |
abren |
| obrín (g) |
abriendo |
| obrínse |
abriéndose |
| obrirá |
abrerá |
| obriríe |
abriría |
| óbris |
abres |
| obrís, aubrís |
abrirse |
| obrísseli |
abrírsele |
| obríu |
abrís |
| obríxen, óbrin |
abren |
| óbron (que ells) |
obren (que ellos) |
| obsequi, obsequio, obsequis, obséquios, regalo, regalos |
obsequio, obsequios |
| obsequiá |
obsequiar |
| obsequiáen, obsequiaben |
obsequiaban |
| obsequiáls |
obsequiarlos |
| obsequiamos |
obsequiarnos |
| obsequie |
obsequia |
| observá |
observar |
| observabe |
observaba |
| observaben |
observaban |
| observada |
observada |
| observades |
observadas |
| observáe, observabe |
observaba |
| observáen, observaben |
observaban |
| observán (g) |
observando |
| observánla |
observándola |
| observánlo |
observándolo |
| observaríen |
observarían |
| observassió |
observación |
| observassións |
observaciones |
| observat, observats |
observado, observados |
| observe |
observa |
| obstácul |
obstáculo |
| obstaculisá |
obstaculizar |
| obstáculs |
obstáculos |
| obstán (no) |
no obstante |
| obstruín |
obstruyendo |
| obstruít |
obstruído |
| obstruix |
obstruye |
| obteníen |
obtenían |
| obtindrán |
obtendrán |
| obtíndre, yo obting, obténs, obté, obtením, obteníu, obténen – obtingut, obtinguda – si yo obtinguera, obtingueres, obtinguere, obtinguérem, obtinguéreu, obtinguéren |
obtener |
| obtíndrels |
obtenerlos |
| obting |
obtengo |
| obtinguda |
obtenida |
| oca |
oca |
| ocasió, ocassió, ocasións, ocassións |
ocasión |
| ocasional, ocassional |
ocasional |
| ocasionals, ocassionals |
ocasionales |
| ocasionám, ocassionám |
ocasionarme |
| Ocassioná, ocasioná, |
ocasionar |
| ocassionada, ocasionada |
ocasionada |
| ocassións |
ocasiones |
| ocasso, posta de sol |
ocaso, puesta del sol |
| oceano, oceanos |
oceano, oceanos |
| ocsidén |
occidente, oeste |
| ocsitá, idioma de la Ocsitánia, langue d´Oc, Òc es sí en ocsitá (tamé en aranés) | occitano, occitan, lengua de Òc |
| ocsitana |
occitana |
| Octavi, Octavio, que pert les os com ArturO Quintana Font. Famós a Valderrobres, Octavio Serret, de la llibrería serretllibres.com Los dos tenen la creu de Sant Jordi per la defensa del catalá |
Octavio |
| octubre |
octubre |
| ocult, oculto, amagat |
oculto |
| ocultá, amagá |
esconder, ocultar |
| ocultabe |
ocultaba |
| ocultamen |
ocultamente |
| ocultán |
ocultando |
| ocupá |
ocupar |
| ocupabe, ocupáe |
ocupaba |
| ocupaben, ocupáen |
ocupaban |
| ocupada, ocupades |
ocupada, ocupadas |
| ocupades, ocupáes |
ocupadas |
| ocupán |
ocupando |
| ocupará |
ocupará |
| ocupassió, ocupassións |
ocupación, ocupaciones |
| ocupassional |
ocupacional |
| ocupat, ocupats |
ocupado, ocupados |
| ocupe |
ocupa |
| ocurrén, ocurréns |
ocurrente, ocurrentes |
| ocurrénsia, ocurrénsies |
ocurrencia, ocurrencias |
| ocurrí, ocurrís – me ha ocurrit, me ha passat - ni te se ocurríxque - si a mí me se ocurriguére alguna ocurrénsia |
Ocurrir – ocurrirse (idea, pensar) |
| ocurríe |
ocurría |
| ocurríen |
ocurrían |
| ocurríli |
ocurrirle |
| ocurríls |
ocurrirles |
| ocurrín |
ocurriendo |
| ocurrínseli |
ocurriéndosele |
| ocurriríe |
ocurriría |
| ocurriríen |
ocurrirían |
| ocurrís, ocurríx |
ocurre |
| ocurrísque, ocurríxque |
ocurra |
| ocurríssen, ocurríxen (me se) |
ocurren (se me) |
| ocurrit, ocurrits |
ocurrido, ocurridos |
| ocurrix |
ocurre |
| Odiá - ódio, ódies, ódie, odiém u odiám, odiéu u odiáu, ódien – ódio - odiát, odiada – si yo odiára, odiáres, odiáre, odiárem, odiáreu, odiáren |
odiar |
| odiabe |
odiaba |
| odiál |
odiarlo |
| odien |
odian |
| odio |
odio |
| oeste, oest |
oeste |
| ofegá, aufegá |
ahogar |
| ofegáe, ofegabe, aufegabe, aufegáe |
ahogaba |
| ofegás, aufegás |
ahogarse |
| ofén |
ofende |
| Oféndre – ofeng, oféns, ofén, ofeném, ofenéu, ofénen – ofendría – ofeneguere – ofendré |
ofender |
| oféndrel |
ofenderlo |
| oféndrela |
ofenderla |
| oféndrela |
ofenderla |
| oféndrels |
ofenderlos |
| oféndrels |
ofenderlos |
| oféndremos |
ofendernos |
| oféndres |
ofenderse |
| ofenedó, ofenedora : que ofén - ofenedós, ofenedores, ofensiu, ofensius, ofensiva, ofensives |
el que ofende, ofensivo |
| ofénen |
ofenden |
| ofenénlo |
ofendiéndolo |
| ofénguen |
ofendan |
| ofenguére |
ofendiera, ofendiese |
| ofengut, ofés |
ofendido |
| ofeníe |
ofendía |
| ofensa, ofenses |
ofensa, ofensas |
| oferí, oferixco, oferíxes, oferíx, oferím, oferíu, oferíxen – oferit, oferida |
ofrecer |
| oferíe |
ofrecía |
| oferíen |
ofrecían |
| oferíli |
ofrecerle |
| oferimén, oferiméns |
ofrecimiento, ofrecimientos |
| oferimén, ofrenda, oferiméns, ofrendes |
ofrecimiento, ofrenda |
| oferín (g) |
ofreciendo |
| oferínse |
ofreciéndose |
| oferirá |
ofrecerá |
| oferís |
ofrecerse |
| oferixco |
ofrezco |
| oferíxen |
ofrecen |
| oferíxes |
ofreces |
| oferta, ofertes |
oferta, ofertas |
| ofés, ofengut |
ofendido |
| ofesa, ofenguda |
ofendida |
| ofesos, ofeses |
ofendidos, ofendidas |
| ofissi, ofissis |
oficio, oficios, instancia, instancias, ruego, solicitud, súplica, apelación, memorial, arbitrio, escrito, informe, petición |
| ofissial |
oficial |
| ofissialmén |
oficialmente |
| ofissials |
oficiales |
| ofissina, ofissines |
oficina, oficinas |
| ofuscá |
ofuscar |
| oít (sentit) |
oído (sentido) |
| oíts (los) |
los oídos |
| ojalá |
ojalá |
| ola, oles |
ola, olas |
| oli, olis (latín oleum) |
aceite, aceites |
| oliassa, desperdíssi de la oliva al prensá y tráure l´oli |
oliaza, desperdicio de la oliva al prensar y sacar el aceite |
| olímpic, olímpics (jocs) |
olímpico, olímpicos |
| olímpica, olímpiques (pistina) |
olímpica, olímpicas (piscina) |
| oliós, oliosos |
aceitoso, aceitosos |
| oliosa, olioses |
aceitosa, aceitosas |
| olivá, olivás |
olivar, olivares |
| oliva, olives |
oliva, olivas |
| olivé |
olivo |
| olivera, olivé, oliveres, olivés – mote de Beseit, oliveres |
olivo, olivos |
| oliveres |
olivos |
| olives |
olivas |
| olivés |
olivos |
| olla, olles (cuina) - toll de l´olla del Ulldemó : olla es un forat a la pedra que fa l´aigua |
olla, ollas – agujero en la piedra que hace el agua |
| olles |
ollas |
| oló, auló |
olor |
| olorá, aulorá |
oler |
| olorare |
oliera, oliese |
| oloreta (la), oloretes (les), auloreta, auloretes (normalmén bona, bones) |
olor normalmente bueno |
| olós, aulós |
olores |
| Olvidá - olvido, olvides, olvide, olvidém u olvidám, olvidéu u olvidáu, olvíden – olvidat, olvidada, olvit, ovlit |
olvidar |
| Olvidada, olvidades |
olvidada, olvidadas |
| olvidáe, olvidabe |
olvidaba |
| olvidám |
olvidarme |
| olvídam |
olvídame |
| olvidán (g) |
olvidando |
| olvídat de aixó |
olvídate de esto |
| olvidat, olvidats |
olvidado, olvidados |
| olvidats |
olvidados |
| olvidáu |
Olvidarlo – olvidáis |
| olvide |
olvida |
| olvidém |
olvidamos |
| olvidéu, olvidáu |
olvidáis |
| olvido, oblit, olvit, olbit |
olvido |
| olvidos, oblits, olvits, olbits |
olvidos |
| om, oms, olm, olms (latín ulmus) |
olmo |
| ombriosa, umbriosa, en sombra (ombra) |
umbriosa, en sombra |
| ombrioses, umbrioses, en sombra (ombra) |
umbriosas, en sombra |
| Omella, apellit del cardenal de Queretes, (Ben Humeya) si arribe a sé Papa de Roma tindrém un Papa que parle chapurriau |
Omella, apellido |
| omitín |
omitiendo |
| ompli, ómpli |
llena |
| omplí, umplí – (latín umplire) – ómpligo, omplis, ompli, omplím, omplíu, ómplen – omplit, omplida (vore verbo plená) – si yo ompliguera, ompligueres, ompliguera, ompliguérem, ompliguéreu, ompliguéren |
llenar |
| omplida |
llena, llenada |
| omplíe |
llenaba |
| omplíen |
llenaban |
| ómpligo |
lleno |
| ompliguere |
llenara, llenase |
| omplím |
llenamos |
| omplín |
llenando |
| ómplin, plénen |
llenan |
| omplínli |
llenándole |
| omplínlos |
llenándolos |
| ompliríe |
llenaría |
| ompliríen |
llenarían |
| omplit |
llenado, lleno |
| omplíu |
llenáis |
| omplix |
llena |
| omplíxen |
llenan |
| on, aon, a on - Aón está la berena ? |
Donde – Dónde está la merienda ? |
| onda, ondes – Microondes o microondas |
onda, ondas – Microondas |
| ondeá, ondejá una bandera |
ondear una bandera |
| ondulá |
ondular |
| ondulán |
ondulando |
| onomástica, san, patronímic |
onomástica, santo, patronímico |
| onse, onze, once |
Once 11 |
| Onso, onsos (latín ursus) – osso, ossos |
oso, osos |
| operá |
operar |
| operada, operades |
operada, operadas |
| operare |
operara |
| operari, operaris |
operario, operarios |
| operassió, operassións |
operación, operaciones |
| operat, operats |
operado, operados |
| opére, opere – ha sigut Pedro o Pere |
Opera – ha sido Pedro o Pere |
| opiná |
opinar |
| opinabe, opináe |
opinaba |
| opinaben |
opinaban |
| opine |
opina |
| opinéu |
opináis |
| opinió, opinións |
opinión, opiniones |
| opino |
opino |
| opio |
opio |
| Opóndres – yo me opong, opóns, opón, oponém, oponéu, opónen – opondría – oponguéra – opondré - oposás |
oponerse |
| oponénse |
oponiéndose |
| oponíe |
oponía |
| oportú, oportuno, oportúns, oportunos |
oportuno, oportunos |
| oportuna, oportunes |
oportuna, oportunas |
| oportunamen |
oportunamente |
| oportunidat, oportunidats |
oportunidad, oportunidades |
| oposá, oposás |
oponer, oponerse |
| oposabe |
oponía |
| oposissións |
oposiciones |
| opositó, opositós |
opositor, opositores |
| opresió, opresións |
opresión, opresiones |
| oprimí, apretá |
oprimir, apretar |
| oprimíe |
oprimía |
| oprimínla |
oprimiéndola |
| oprimínles |
oprimiéndolas |
| oprimit, oprimits, com lo poble catanazi, los ploramiques com la Marta Rovira |
oprimido, oprimidos |
| oprimix |
oprime |
| opsional |
opcional |
| Optá – opto, optes, opte, optém u optám, optéu u optáu, ópten – optaría – optaré – optára |
optar |
| óptica, óptiques |
óptica, ópticas |
| óptimamen |
óptimamente |
| optimisme |
optimismo |
| optimista, optimistes, com los catanazis en la república y los paísus cagaláns |
optimista, optimistas |
| opto |
opto |
| oques |
ocas |
| or (latín aurum, símbolo AU) |
oro |
| orá |
orar |
| orache, tems meteorológic, normalmén se li diu al mal tems, mal orache; bon tems, bon orache |
tiempo meteorológico, normalmente malo |
| orácul, oráculs |
oráculo, oráculos |
| oradó, oradós, que ore, que oren, que parle, que parlen |
orador, oradores |
| orán (g) |
orando |
| orangután, orangutáns (de orange, taronja) |
orangután, orangutanes |
| oraríe |
oraría |
| orassió, orassións |
oración, oraciones |
| Órbita, órbites - cassoletes dels ulls : órbites dels ulls |
Órbita, órbitas |
| orca, orques (animal, ballena “assessina”) |
orca, orcas |
| orden, orde, órden |
orden |
| ordená - ordeno, ordenes, ordene, ordeném u ordenám, ordenéu u ordenáu, ordénen – ordenat, ordenada, órden, órde |
ordenar |
| ordenabe |
ordenaba |
| ordenada, ordenades |
ordenada, ordenadas |
| ordenadamen |
ordenadamente |
| ordenades |
ordenadas |
| ordenadet, ordenadets |
ordenadito, ordenaditos |
| ordenadíssimamen |
ordenadísimamente |
| ordenadó, ordenadós |
ordenador, ordenadores |
| ordenáles |
ordenarlas |
| ordenám |
ordenarme |
| ordénamu |
ordénamelo |
| ordenánli |
ordenándole |
| ordenansa, ordenanses |
ordenanza, ordenanzas |
| ordenás Cardenal com Omella |
ordenarse Cardenal como Omella |
| ordenat, ordenats |
ordenado, ordenados |
| ordenátos |
ordenaros |
| ordeno |
ordeno |
| órdens |
órdenes |
| ordi, ordio, hordio, blat |
trigo |
| ordinal, ordinals |
ordinal, ordinales |
| ordinari, ordinaris |
ordinario, ordinarios |
| oreá, airejá |
orear, airear |
| oreáda, oreádes |
oreada |
| oreát, oreáts |
oreado, oreados |
| orella, orelles, aurella, aurelles |
oreja, orejas |
| Orellana, orellanes : pells de préssec seques |
orejones, pieles de melocotón secos |
| orelleta, orelletes |
orejita, orejitas |
| Oreneta, orenetes, oroneta, oronetes, orineta, orinetes – Pedro Saputo pinte una fusteta en un niu de orenetes |
golondrinas |
| Orfandat – huérfano |
orfandad |
| orfanidat, ufanidat, de ufano o aufanós – Aixó sen va de la orfanidat (Beseit) es una frasse que li hay sentit mol a Carlos de Benito. |
ufanía, ufanidad – “Esto se pasa de ufano” |
| organisá, organisás |
organizar, organizarse |
| organisámos |
organizarnos |
| organisarán |
organizarán |
| organisat, organisats |
organizado, organizados |
| organisme, organismes |
organismo, organismos |
| organissassió, organissassións |
organización, organizaciones |
| órgano, órganos – instrumén de música com lo de Fondespala – del cos |
órgano, órganos |
| orgull y prejuissi (novela de Jane Austen) |
orgullo y prejuicio |
| orgullós, orgullosos |
orgulloso, orgullosos |
| orgullosa, orgulloses |
orgullosa, orgullosas |
| orién, oriente (este) |
oriente (este) |
| orientá |
orientar |
| orientál |
orientarlo |
| oriental, del orién, del este, orientals |
oriental |
| orígen |
origen |
| orígens |
orígenes |
| original, com lo “orinal” de Valderrobres, lo bassí |
original |
| originalíssimes |
originalísimas |
| originals |
originales |
| Oriná – orinás – pixá, pixás |
orinar, orinarse – mear, mearse |
| orinal, orinals, l´orinal es mol original, cansó de Valderrobres, del sagal de la pancha ? |
orinal, orinales |
| orinetes, orenetes |
golondrinas |
| ornamén, adorno |
adorno, ornamento |
| oronetes |
golondrinas |
| orquesta, orquestes |
orquesta, orquestas |
| orquídea, orquídees |
orquídea, orquídeas |
| orta, ortes, horta, hortes |
huerta, huertas |
| ortiga, ortigues – latín urtica (que pique) – urticária : picassó |
ortiga, ortigas – urticaria |
| oruga |
oruga |
| orugues |
orugas |
| orujo, orujos |
orujo, orujos |
| os, ossos – onso (ursus) es lo animal |
hueso, huesos – oso es el animal |
| osá, atrevís |
osar, atreverse |
| osabe |
osaba |
| osat |
osado |
| osats |
osados |
| oscur, fosc |
oscuro |
| oscura, fosca |
oscura |
| oscuramen |
oscuramente |
| oscures, fosques |
oscuras |
| oscurí |
ocurecer |
| oscuridat, oscurina, escurina |
oscuridad |
| oscurín, fénse fosc |
oscureciendo |
| oscurina, oscurines, tiniebla, tiniebles |
oscuridad, tiniebla, tinieblas |
| oscuríssim |
oscurísimo |
| oscuríssima |
oscurísima |
| oscurix |
oscurece |
| oscuríxen |
oscurecen |
| oscurs |
oscuros |
| ossadía, ossadíes |
osadía, osadías |
| ossi |
ocio |
| ossilá, oscilá |
oscilar |
| ossilán, oscilán |
oscilante, oscilando |
| ossioses |
ociosas |
| ossiosos |
ociosos |
| ossos, óssos |
Huesos |
| Oste ! Una de les órdens a les caballeríes |
Una de las órdenes a las caballerías |
| osti, ostia, óstia, hostia, hóstia |
hostia |
| ostión, hostión |
hostión, ostión |
| ostra, ostres, de aon íxen les perles - la perla en chapurriau |
ostra, ostras |
| Otejá, ataullá, mirá lluñ desde una eixecada |
otear |
| otejo |
oteo |
| otoño |
otoño |
| otorgat |
otorgado |
| ou |
huevo |
| ous |
huevos |
| ovell, ovells |
ovillo, ovillos |
| ovella, ovelles |
oveja, ovejas |
| ovet, ovets |
huevecito, huevecitos |
| oxigenada |
oxigenada |
| oxígeno |
oxígeno |
| oyén |
oyente |
| oyéns |
oyentes |