IV.
Ancmais tan gen no vi venir pascor,
Qu' el ve guarnitz de solatz e de chan,
E ve guarnitz de guerra e de mazan,
E ve guarnitz d' esmay e de paor,
E ve guarnitz de gran cavalairia,
E ve guarnitz d' una gran manentia;
Que tals sol pro cosselhar e dormir
Qu' ara vay gent bras levat aculhir.
Belh m' es quan vey que boyer e pastor
Van si marrit q' us no sap vas o s' an,
E belh quan vey que 'l ric baro metran
So don eron avar e guillador,
Qu' ara dara tals que cor non avia,
E montara 'l pages qu' aunir solia,
Que grans guerra, quant hom no i pot gandir,
Fai mal senhor vas los sieus afranquir.
Ab nulha gent no trob om tan d' amor
Ni tan de fe, segon lo mieu semblan,
Com ab los sieus, que ja no falhiran
En nulha re, sol qu' om no falha lor;
Mas a senhor qu' els sieus forsa e gualia
Non pot hom fe portar ni senhoria,
Mas ab los sieus qui los sap gen baillir
Pot hom lo sieu gardar e conquerir.
El mon non a thesaurs ni gran ricor
Que si' aunitz, sapchatz qu' ieu prez un guan,
Qu' aitan tost mor, mas non o sabon tan,
Avols cum bos; e vida ses valor
Pretz meyns que mort, e pretz mais tota via
Honor e pretz qu' aunida manentia,
Quar selh es folhs que se fai escarnir,
E selh savis que se fai gen grazir.
Al pro comte de Tolza mon senhor
Prec que 'l membre qu' il valc ni qu' il tenc dan;
E que valha a cels que valgut l' an,
E sian ric per lui bon servidor;
Qu' el savis dis que cel qui be volria
Esser amatz, ames be ses bauzia,
Car qui be vol baissar ni frevolhir
Sos enemics, bos amics deu chauzir.
Bernard Arnaud de Montouc.