Mostrando las entradas para la consulta tiniebla ordenadas por relevancia. Ordenar por fecha Mostrar todas las entradas
Mostrando las entradas para la consulta tiniebla ordenadas por relevancia. Ordenar por fecha Mostrar todas las entradas

martes, 22 de diciembre de 2020

Lo corv. Edgar Allan Poe.

Lo corv.

Edgar Allan Poe.

Traducsió de Ramón Guimerá Lorente.


Lo corv.  Edgar Allan Poe. Traducsió de Ramón Guimerá Lorente.

Traducsió de una versió trobada a internet
que no té res a vore en la original de Edgaret.
Carlos Arturo Torres.


I

Una nit pavorosa, ñirviós
relligía un mamotreto gros
cuan vach creure escoltá
un extrañ soroll, de repén
com si algú tocare suavemén
a la meua porta: «Visita impertinén
es, vach di, y res mes».

II

¡Ah! Men enrecordo mol be; ere al ivern,
impassién yo medía lo tems etern
cansat de buscá
als llibres la calma tranquilisadora
al doló de la morta Leonora
que habite en los ángels ara
¡pera sempre mes!

III

Vach sentí los cruixits y l´elástic
rosá de les cortines, un fantástic
terror, com may sentit había
y vach volé aquell soroll explicám,
lo meu espíritu oprimit calmá per fin:
«Un viaché perdut es,
vach di, y res mes».

IV

Ya en mes calma: «Caballé
vach cridá, o dama, suplicátos vull
tos servigáu excusá
pero la meua atensió no estabe ben desperta
y va sé la vostra cridada tan inserta...»
Vach obrí allabonses de gom a gom la porta:
oscurina, y res mes.

V

Miro al no res, exploro la tiniebla
y séntigo entonses que la meua mén
se ompli de idees com cap atre mortal
les va tindre abáns,
y escolto en oíts anheláns
«Leonora » unes veus sussurráns
murmurá, y res mes.

VI

Torno a la meua estánsia en temó
y torno a escoltá mes fort fotre cops;
«algo, me dic, toque a la finestra,
compendre vull la siñal arcana
y calmá esta angustia sobrehumana»:
¡lo ven, y res mes!

VII

La finestra vach obrí: revolán
vach vore entonses un corv aleteján
com un muixó de un atra edat;
sense mes seremonia va entrá a la sala
en gesto siñorial y negres ales
y damún de un busto, al dintel de Palas,
se va posá, y res mes.

VIII

Miro al muixó negre, sonrién
dabán del seu grave y serio continén
y li escomenso a parlá,
no sense intensió irónica:
«Oh corv, oh venerable ave anacrónica,
¿quín es lo teu nom a la regió plutónica? »
Va di lo corv: «May mes».

IX

En este cas tan raro
me vach extraña de escoltá tan cla
tal nom pronunsiá
y ting que confessá que me vach assustá
pos dingú, crec, va tindre lo gust
de un corv vore, posat damún de un busto
en tal nom: «May mes».

X

Com si haguera volcat l´alma,
va callá lo muixó y ni un momén
les plomes va sorollá,
«datres de mí han fugit y yo me crec
que ell sen anirá demá sense tardá
com ya m´ha abandonat la esperansa»;
va di lo corv: «¡May mes! »

XI

Una resposta al escoltá directa
me vach di, no sense inquietut secreta,
«Es aixó y res mes.
Tot lo que va adependre de un amo desgrassiat,
al que tossut ha perseguit la fortuna
y sol este estribillo ha conservat
¡eixe may mes, may mes!»

XII

Vach girá l´assiento hasta quedám enfrente
de la porta, del busto y del vidén corv
y entonses ya, reclinat a la blana cadira
en somnis fantástics me afonaba,
pensán sempre en qué volíe di
aquell may mes, may mes.

XIII

Mol tems me vach quedá aixina ensomián,
y aquell extrañ muixó
sense pará mirán;
ocupabe lo diván
de vellut, aon juns mos assentabem
y en lo meu dol, pensaba que Ella,
may mes ocuparíe esta habitassió.

XIV

Entonses me va pareixe l´aire denso
com una auló de sucarrat incienso
de un invissible altá;
y escolto veus repetí:
«Olvida a Leonor, béute lo nepenthes
beu l´olvido a les seues fons»;
va di lo corv: «¡May mes! »

XV

«Profeta, vach di, augur de atres edats
que van aventá les negres tempestats
aquí peral meu mal,
huésped de esta morada de tristesa,
dísme, oscur engendre de la nit de paó,
si una mel ñaurá per a la meua amargó»:
va di lo corv: «¡May mes!»

XVI

«Profeta, vach di, o dimoni, tú, corv,
per Deu, per mí, per la meua gran doló,
per lo teu poder fatal
dísme si alguna vegada a Leonora
tornaré a vore a la eternal aurora
aon está felís en los querubíns»;
va di lo corv: «¡May mes! »

XVII

«Que sigue esta paraula la radera,
torna a la plutónica rivera»,
vach cridá: «¡No tornos mes,
no dixos ni potades, ni una ploma
y lo meu espíritu, rodejat de densa broma
libera del pes que té!»
Va di lo corv: «¡May mes! »

XVIII

Y lo corv parat, fúnebre y adusto
seguix sempre de Palas posat al busto
y en la llum del meu cresol,
proyecte una taca umbría a la alfombra
y la seua mirada de demoni assombre...
¡Ay! ¿La meua alma en dol
de la seua sombra se podrá apartá?
¡May mes!

https://narrativabreve.com/2017/02/el-cuervo-allan-poe-en-estado-puro.html

Aquí os ofrezco la traducción de Julio Cortázar y, tras esta, la versión original (The Raven).

Una vez, al filo de una lúgubre media noche,
mientras débil y cansado, en tristes reflexiones embebido,
inclinado sobre un viejo y raro libro de olvidada ciencia,
cabeceando, casi dormido,
oyóse de súbito un leve golpe,
como si suavemente tocaran,
tocaran a la puerta de mi cuarto.
“Es —dije musitando— un visitante
tocando quedo a la puerta de mi cuarto.
Eso es todo, y nada más.”

¡Ah! aquel lúcido recuerdo
de un gélido diciembre;
espectros de brasas moribundas
reflejadas en el suelo;
angustia del deseo del nuevo día;
en vano encareciendo a mis libros
dieran tregua a mi dolor.
Dolor por la pérdida de Leonora, la única,
virgen radiante, Leonora por los ángeles llamada.
Aquí ya sin nombre, para siempre.

Y el crujir triste, vago, escalofriante
de la seda de las cortinas rojas
llenábame de fantásticos terrores
jamás antes sentidos.  Y ahora aquí, en pie,
acallando el latido de mi corazón,
vuelvo a repetir:
“Es un visitante a la puerta de mi cuarto
queriendo entrar. Algún visitante
que a deshora a mi cuarto quiere entrar.
Eso es todo, y nada más.”

Ahora, mi ánimo cobraba bríos,
y ya sin titubeos:
“Señor —dije— o señora, en verdad vuestro perdón imploro,
mas el caso es que, adormilado
cuando vinisteis a tocar quedamente,
tan quedo vinisteis a llamar,
a llamar a la puerta de mi cuarto,
que apenas pude creer que os oía.”
Y entonces abrí de par en par la puerta:
Oscuridad, y nada más.

Escrutando hondo en aquella negrura
permanecí largo rato, atónito, temeroso,
dudando, soñando sueños que ningún mortal
se haya atrevido jamás a soñar.
Mas en el silencio insondable la quietud callaba,
y la única palabra ahí proferida
era el balbuceo de un nombre: “¿Leonora?”
Lo pronuncié en un susurro, y el eco
lo devolvió en un murmullo: “¡Leonora!”
Apenas esto fue, y nada más.

Vuelto a mi cuarto, mi alma toda,
toda mi alma abrasándose dentro de mí,
no tardé en oír de nuevo tocar con mayor fuerza.
“Ciertamente —me dije—, ciertamente
algo sucede en la reja de mi ventana.
Dejad, pues, que vea lo que sucede allí,
y así penetrar pueda en el misterio.
Dejad que a mi corazón llegue un momento el silencio,
y así penetrar pueda en el misterio.”
¡Es el viento, y nada más!

De un golpe abrí la puerta,
y con suave batir de alas, entró
un majestuoso cuervo
de los santos días idos.
Sin asomos de reverencia,
ni un instante quedo;
y con aires de gran señor o de gran dama
fue a posarse en el busto de Palas,
sobre el dintel de mi puerta.
Posado, inmóvil, y nada más.

Entonces, este pájaro de ébano
cambió mis tristes fantasías en una sonrisa
con el grave y severo decoro
del aspecto de que se revestía.
“Aun con tu cresta cercenada y mocha —le dije—,
no serás un cobarde,
hórrido cuervo vetusto y amenazador.
Evadido de la ribera nocturna.
¡Dime cuál es tu nombre en la ribera de la Noche Plutónica!”
Y el Cuervo dijo: “Nunca más.”

Cuánto me asombró que pájaro tan desgarbado
pudiera hablar tan claramente;
aunque poco significaba su respuesta.
Poco pertinente era. Pues no podemos
sino concordar en que ningún ser humano
ha sido antes bendecido con la visión de un pájaro
posado sobre el dintel de su puerta,
pájaro o bestia, posado en el busto esculpido
de Palas en el dintel de su puerta
con semejante nombre: “Nunca más.”

Mas el Cuervo, posado solitario en el sereno busto.
las palabras pronunció, como virtiendo
su alma sólo en esas palabras.
Nada más dijo entonces;
no movió ni una pluma.
Y entonces yo me dije, apenas murmurando:
“Otros amigos se han ido antes;
mañana él también me dejará,
como me abandonaron mis esperanzas.”
Y entonces dijo el pájaro: “Nunca más.”

Sobrecogido al romper el silencio
tan idóneas palabras,
“sin duda —pensé—, sin duda lo que dice
es todo lo que sabe, su solo repertorio, aprendido
de un amo infortunado a quien desastre impío
persiguió, acosó sin dar tregua
hasta que su cantinela sólo tuvo un sentido,
hasta que las endechas de su esperanza
llevaron sólo esa carga melancólica
de ‘Nunca, nunca más’.”

Mas el Cuervo arrancó todavía
de mis tristes fantasías una sonrisa;
acerqué un mullido asiento
frente al pájaro, el busto y la puerta;
y entonces, hundiéndome en el terciopelo,
empecé a enlazar una fantasía con otra,
pensando en lo que este ominoso pájaro de antaño,
lo que este torvo, desgarbado, hórrido,
flaco y ominoso pájaro de antaño
quería decir graznando: “Nunca más.”

En esto cavilaba, sentado, sin pronunciar palabra,
frente al ave cuyos ojos, como-tizones encendidos,
quemaban hasta el fondo de mi pecho.
Esto y más, sentado, adivinaba,
con la cabeza reclinada
en el aterciopelado forro del cojín
acariciado por la luz de la lámpara;
en el forro de terciopelo violeta
acariciado por la luz de la lámpara
¡que ella no oprimiría, ¡ay!, nunca más!

Entonces me pareció que el aire
se tornaba más denso, perfumado
por invisible incensario mecido por serafines
cuyas pisadas tintineaban en el piso alfombrado.
“¡Miserable —dije—, tu Dios te ha concedido,
por estos ángeles te ha otorgado una tregua,
tregua de nepente de tus recuerdos de Leonora!
¡Apura, oh, apura este dulce nepente
y olvida a tu ausente Leonora!”
Y el Cuervo dijo: “Nunca más.”

“¡Profeta!” —exclamé—, ¡cosa diabolica!
¡Profeta, sí, seas pájaro o demonio
enviado por el Tentador, o arrojado
por la tempestad a este refugio desolado e impávido,
a esta desértica tierra encantada,
a este hogar hechizado por el horror!
Profeta, dime, en verdad te lo imploro,
¿hay, dime, hay bálsamo en Galaad?
¡Dime, dime, te imploro!”
Y el cuervo dijo: “Nunca más.”

“¡Profeta! —exclamé—, ¡cosa diabólica!
¡Profeta, sí, seas pájaro o demonio!
¡Por ese cielo que se curva sobre nuestras cabezas,
ese Dios que adoramos tú y yo,
dile a esta alma abrumada de penas si en el remoto Edén
tendrá en sus brazos a una santa doncella
llamada por los ángeles Leonora,
tendrá en sus brazos a una rara y radiante virgen
llamada por los ángeles Leonora!”
Y el cuervo dijo: “Nunca más.”

“¡Sea esa palabra nuestra señal de partida
pájaro o espíritu maligno! —le grité presuntuoso.
¡Vuelve a la tempestad, a la ribera de la Noche Plutónica.
No dejes pluma negra alguna, prenda de la mentira
que profirió tu espíritu!
Deja mi soledad intacta.
Abandona el busto del dintel de mi puerta.
Aparta tu pico de mi corazón
y tu figura del dintel de mi puerta.
Y el Cuervo dijo: “Nunca más.”

Y el Cuervo nunca emprendió el vuelo.
Aún sigue posado, aún sigue posado
en el pálido busto de Palas.
en el dintel de la puerta de mi cuarto.
Y sus ojos tienen la apariencia
de los de un demonio que está soñando.
Y la luz de la lámpara que sobre él se derrama
tiende en el suelo su sombra. Y mi alma,
del fondo de esa sombra que flota sobre el suelo,
no podrá liberarse. ¡Nunca más!

//

Once upon a midnight dreary, while I pondered weak and weary,
Over many a quaint and curious volume of forgotten lore,
While I nodded, nearly napping, suddenly there came a tapping,
As of some one gently rapping, rapping at my chamber door.
`’Tis some visitor,’ I muttered, `tapping at my chamber door –
Only this, and nothing more.’

Ah, distinctly I remember it was in the bleak December,
And each separate dying ember wrought its ghost upon the floor.
Eagerly I wished the morrow; – vainly I had sought to borrow
From my books surcease of sorrow – sorrow for the lost Lenore –
For the rare and radiant maiden whom the angels named Lenore –
Nameless here for evermore.

And the silken sad uncertain rustling of each purple curtain
Thrilled me – filled me with fantastic terrors never felt before;
So that now, to still the beating of my heart, I stood repeating
`’Tis some visitor entreating entrance at my chamber door –
Some late visitor entreating entrance at my chamber door; –
This it is, and nothing more,’

Presently my soul grew stronger; hesitating then no longer,
`Sir,’ said I, `or Madam, truly your forgiveness I implore;
But the fact is I was napping, and so gently you came rapping,
And so faintly you came tapping, tapping at my chamber door,
That I scarce was sure I heard you’ – here I opened wide the door; –
Darkness there, and nothing more.

Deep into that darkness peering, long I stood there wondering, fearing,
Doubting, dreaming dreams no mortal ever dared to dream before;
But the silence was unbroken, and the darkness gave no token,
And the only word there spoken was the whispered word, `Lenore!’
This I whispered, and an echo murmured back the word, `Lenore!’
Merely this and nothing more.

Back into the chamber turning, all my soul within me burning,
Soon again I heard a tapping somewhat louder than before.
`Surely,’ said I, `surely that is something at my window lattice;
Let me see then, what thereat is, and this mystery explore –
Let my heart be still a moment and this mystery explore; –
‘Tis the wind and nothing more!’

Open here I flung the shutter, when, with many a flirt and flutter,
In there stepped a stately raven of the saintly days of yore.
Not the least obeisance made he; not a minute stopped or stayed he;
But, with mien of lord or lady, perched above my chamber door –
Perched upon a bust of Pallas just above my chamber door –
Perched, and sat, and nothing more.

Then this ebony bird beguiling my sad fancy into smiling,
By the grave and stern decorum of the countenance it wore,
`Though thy crest be shorn and shaven, thou,’ I said, `art sure no craven.
Ghastly grim and ancient raven wandering from the nightly shore –
Tell me what thy lordly name is on the Night’s Plutonian shore!’
Quoth the raven, `Nevermore.’

Much I marvelled this ungainly fowl to hear discourse so plainly,
Though its answer little meaning – little relevancy bore;
For we cannot help agreeing that no living human being
Ever yet was blessed with seeing bird above his chamber door –
Bird or beast above the sculptured bust above his chamber door,
With such name as `Nevermore.’

But the raven, sitting lonely on the placid bust, spoke only,
That one word, as if his soul in that one word he did outpour.
Nothing further then he uttered – not a feather then he fluttered –
Till I scarcely more than muttered `Other friends have flown before –
On the morrow he will leave me, as my hopes have flown before.’
Then the bird said, `Nevermore.’

Startled at the stillness broken by reply so aptly spoken,
`Doubtless,’ said I, `what it utters is its only stock and store,
Caught from some unhappy master whom unmerciful disaster
Followed fast and followed faster till his songs one burden bore –
Till the dirges of his hope that melancholy burden bore
Of “Never-nevermore.”‘

But the raven still beguiling all my sad soul into smiling,
Straight I wheeled a cushioned seat in front of bird and bust and door;
Then, upon the velvet sinking, I betook myself to linking
Fancy unto fancy, thinking what this ominous bird of yore –
What this grim, ungainly, ghastly, gaunt, and ominous bird of yore
Meant in croaking `Nevermore.’

This I sat engaged in guessing, but no syllable expressing
To the fowl whose fiery eyes now burned into my bosom’s core;
This and more I sat divining, with my head at ease reclining
On the cushion’s velvet lining that the lamp-light gloated o’er,
But whose velvet violet lining with the lamp-light gloating o’er,
She shall press, ah, nevermore!

Then, methought, the air grew denser, perfumed from an unseen censer
Swung by Seraphim whose foot-falls tinkled on the tufted floor.
`Wretch,’ I cried, `thy God hath lent thee – by these angels he has sent thee
Respite – respite and nepenthe from thy memories of Lenore!
Quaff, oh quaff this kind nepenthe, and forget this lost Lenore!’
Quoth the raven, `Nevermore.’

`Prophet!’ said I, `thing of evil! – prophet still, if bird or devil! –
Whether tempter sent, or whether tempest tossed thee here ashore,
Desolate yet all undaunted, on this desert land enchanted –
On this home by horror haunted – tell me truly, I implore –
Is there – is there balm in Gilead? – tell me – tell me, I implore!’
Quoth the raven, `Nevermore.’

`Prophet!’ said I, `thing of evil! – prophet still, if bird or devil!
By that Heaven that bends above us – by that God we both adore –
Tell this soul with sorrow laden if, within the distant Aidenn,
It shall clasp a sainted maiden whom the angels named Lenore –
Clasp a rare and radiant maiden, whom the angels named Lenore?’
Quoth the raven, `Nevermore.’

`Be that word our sign of parting, bird or fiend!’ I shrieked upstarting –
`Get thee back into the tempest and the Night’s Plutonian shore!
Leave no black plume as a token of that lie thy soul hath spoken!
Leave my loneliness unbroken! – quit the bust above my door!
Take thy beak from out my heart, and take thy form from off my door!’
Quoth the raven, `Nevermore.’

And the raven, never flitting, still is sitting, still is sitting
On the pallid bust of Pallas just above my chamber door;
And his eyes have all the seeming of a demon’s that is dreaming,
And the lamp-light o’er him streaming throws his shadow on the floor;
And my soul from out that shadow that lies floating on the floor
Shall be lifted – nevermore!

martes, 27 de noviembre de 2018

dicsionari chapurriau castellá, O

oassis oasis
obedíe, obeíe obedecía
obedién, ben cregut, obedienta, ben creguda obediente
obedíen, féen cas, creíen obedecían
obedienmen obedientemente
obediéns, ben creguts obedientes
obediénsia obediencia
obedín (g) obedeciendo
obedís, obedix obedece
obedíssen, obedíxen obedecen
Obeí – obeíxco, obeíxes, obeíx, obeím, obeíu, obeíxen – obeiría – obeiguéra – obeiré obedecer
obergínga, obergínia, obergínies, aubergínia, auberginga, etc berenjena
objecte, objectes objeto, objetos
objectiu, objectius, objetiu, objetius objetivo, objetivos
oblidá, ovlidá, olvidá - abandoná, relegá, arrinconá, negá, postergá, desconéixe, desaténdre, descuidá, ignorá, omití olvidar, abandonar, relegar, arrinconar, negar, postergar, desconocer, desatender, descuidar, ignorar, omitir, preterir
obligá obligar
obligá obligar
obligadamen obligadamente
obligades obligadas
obligál obligarlo
obligál obligarlo
obligála obligarla
obligánla obligándola
obligánla obligándola
obligánlo obligándole, obligándolo
obligánme obligándome
obligará obligará
obligaré obligaré
obligaríen obligarían
obligassió obligación
obligassións obligaciones
obligat, obligats obligado, obligados
obligatori, obligatoris obligatorio, obligatorios
obligats obligados
obligo obligo
obligue obliga
obliguéu obligáis
oblit olvido
obra, obres obra, obras
obrada, obrades obrada, obradas
obrán (g) obrando
obraríe obraría
obrat, obrats obrado, obrados
obré menobré Albañil – obrero ayudante
óbren obran
obres obras
obrés obreros, albañiles
obreta, jugá a la obreta en cacharros de cuina jugar con cacharros de cocina – obra pequeña
obrí abrir
óbri abre
obrí, óbrigo, obris, obri, obrím, obríu, obrin – ubert, uberta, óbrim la porta, - aubrí, ubrí abrir
obríe abría
obríen abrían
óbrigo abro
óbrigue abra
óbriguen abran
obriguere abriera, abriese
obrigueren abrieran, abriesen
Óbril ábrelo
obríla abrirla
Óbrila ábrela
obrilates abrelatas
obríles abrirlas
obríli abrirle
obríls abrirles
obrím abrirme
óbrin abren
óbrin abren
óbrin abren
obrín (g) abriendo
obrínse abriéndose
obrirá abrerá
obriríe abriría
óbris abres
obrís, aubrís abrirse
obrísseli abrírsele
obríu abrís
obríxen, óbrin abren
óbron (que ells) obren (que ellos)
obsequi, obsequio, obsequis, obséquios, regalo, regalos obsequio, obsequios
obsequiá obsequiar
obsequiáen, obsequiaben obsequiaban
obsequiáls obsequiarlos
obsequiamos obsequiarnos
obsequie obsequia
observá observar
observabe observaba
observaben observaban
observada observada
observades observadas
observáe, observabe observaba
observáen, observaben observaban
observán (g) observando
observánla observándola
observánlo observándolo
observaríen observarían
observassió observación
observassións observaciones
observat, observats observado, observados
observe observa
obstácul obstáculo
obstaculisá obstaculizar
obstáculs obstáculos
obstán (no) no obstante
obstruín obstruyendo
obstruít obstruído
obstruix obstruye
obteníen obtenían
obtindrán obtendrán
obtíndre, yo obting, obténs, obté, obtením, obteníu, obténen – obtingut, obtinguda – si yo obtinguera, obtingueres, obtinguere, obtinguérem, obtinguéreu, obtinguéren obtener
obtíndrels obtenerlos
obting obtengo
obtinguda obtenida
oca oca
ocasió, ocassió, ocasións, ocassións ocasión
ocasional, ocassional ocasional
ocasionals, ocassionals ocasionales
ocasionám, ocassionám ocasionarme
Ocassioná, ocasioná, ocasionar
ocassionada, ocasionada ocasionada
ocassións ocasiones
ocasso, posta de sol ocaso, puesta del sol
oceano, oceanos oceano, oceanos
ocsidén occidente, oeste
ocsitá, idioma de la Ocsitánia, langue d´Oc, Òc es sí en ocsitá (tamé en aranésoccitano, occitan, lengua de Òc
ocsitana occitana
Octavi, Octavio, que pert les os com ArturO Quintana Font. Famós a Valderrobres, Octavio Serret, de la llibrería serretllibres.com Los dos tenen la creu de Sant Jordi per la defensa del catalá Octavio
octubre octubre
ocult, oculto, amagat oculto
ocultá, amagá esconder, ocultar
ocultabe ocultaba
ocultamen ocultamente
ocultán ocultando
ocupá ocupar
ocupabe, ocupáe ocupaba
ocupaben, ocupáen ocupaban
ocupada, ocupades ocupada, ocupadas
ocupades, ocupáes ocupadas
ocupán ocupando
ocupará ocupará
ocupassió, ocupassións ocupación, ocupaciones
ocupassional ocupacional
ocupat, ocupats ocupado, ocupados
ocupe ocupa
ocurrén, ocurréns ocurrente, ocurrentes
ocurrénsia, ocurrénsies ocurrencia, ocurrencias
ocurrí, ocurrís – me ha ocurrit, me ha passat - ni te se ocurríxque - si a mí me se ocurriguére alguna ocurrénsia Ocurrir – ocurrirse (idea, pensar)
ocurríe ocurría
ocurríen ocurrían
ocurríli ocurrirle
ocurríls ocurrirles
ocurrín ocurriendo
ocurrínseli ocurriéndosele
ocurriríe ocurriría
ocurriríen ocurrirían
ocurrís, ocurríx ocurre
ocurrísque, ocurríxque ocurra
ocurríssen, ocurríxen (me se) ocurren (se me)
ocurrit, ocurrits ocurrido, ocurridos
ocurrix ocurre
Odiá - ódio, ódies, ódie, odiém u odiám, odiéu u odiáu, ódien – ódio - odiát, odiada – si yo odiára, odiáres, odiáre, odiárem, odiáreu, odiáren odiar
odiabe odiaba
odiál odiarlo
odien odian
odio odio
oeste, oest oeste
ofegá, aufegá ahogar
ofegáe, ofegabe, aufegabe, aufegáe ahogaba
ofegás, aufegás ahogarse
ofén ofende
Oféndre – ofeng, oféns, ofén, ofeném, ofenéu, ofénen – ofendría – ofeneguere – ofendré ofender
oféndrel ofenderlo
oféndrela ofenderla
oféndrela ofenderla
oféndrels ofenderlos
oféndrels ofenderlos
oféndremos ofendernos
oféndres ofenderse
ofenedó, ofenedora : que ofén - ofenedós, ofenedores, ofensiu, ofensius, ofensiva, ofensives el que ofende, ofensivo
ofénen ofenden
ofenénlo ofendiéndolo
ofénguen ofendan
ofenguére ofendiera, ofendiese
ofengut, ofés ofendido
ofeníe ofendía
ofensa, ofenses ofensa, ofensas
oferí, oferixco, oferíxes, oferíx, oferím, oferíu, oferíxen – oferit, oferida ofrecer
oferíe ofrecía
oferíen ofrecían
oferíli ofrecerle
oferimén, oferiméns ofrecimiento, ofrecimientos
oferimén, ofrenda, oferiméns, ofrendes ofrecimiento, ofrenda
oferín (g) ofreciendo
oferínse ofreciéndose
oferirá ofrecerá
oferís ofrecerse
oferixco ofrezco
oferíxen ofrecen
oferíxes ofreces
oferta, ofertes oferta, ofertas
ofés, ofengut ofendido
ofesa, ofenguda ofendida
ofesos, ofeses ofendidos, ofendidas
ofissi, ofissis oficio, oficios, instancia, instancias, ruego, solicitud, súplica, apelación, memorial, arbitrio, escrito, informe, petición
ofissial oficial
ofissialmén oficialmente
ofissials oficiales
ofissina, ofissines oficina, oficinas
ofuscá ofuscar
oít (sentit) oído (sentido)
oíts (los) los oídos
ojalá ojalá
ola, oles ola, olas
oli, olis (latín oleum) aceite, aceites
oliassa, desperdíssi de la oliva al prensá y tráure l´oli oliaza, desperdicio de la oliva al prensar y sacar el aceite
olímpic, olímpics (jocs) olímpico, olímpicos
olímpica, olímpiques (pistina) olímpica, olímpicas (piscina)
oliós, oliosos aceitoso, aceitosos
oliosa, olioses aceitosa, aceitosas
olivá, olivás olivar, olivares
oliva, olives oliva, olivas
olivé olivo
olivera, olivé, oliveres, olivés – mote de Beseit, oliveres olivo, olivos
oliveres olivos
olives olivas
olivés olivos
olla, olles (cuina) - toll de l´olla del Ulldemó : olla es un forat a la pedra que fa l´aigua olla, ollas – agujero en la piedra que hace el agua
olles ollas
oló, auló olor
olorá, aulorá oler
olorare oliera, oliese
oloreta (la), oloretes (les), auloreta, auloretes (normalmén bona, bones) olor normalmente bueno
olós, aulós olores
Olvidá - olvido, olvides, olvide, olvidém u olvidám, olvidéu u olvidáu, olvíden – olvidat, olvidada, olvit, ovlit olvidar
Olvidada, olvidades olvidada, olvidadas
olvidáe, olvidabe olvidaba
olvidám olvidarme
olvídam olvídame
olvidán (g) olvidando
olvídat de aixó olvídate de esto
olvidat, olvidats olvidado, olvidados
olvidats olvidados
olvidáu Olvidarlo – olvidáis
olvide olvida
olvidém olvidamos
olvidéu, olvidáu olvidáis
olvido, oblit, olvit, olbit olvido
olvidos, oblits, olvits, olbits olvidos
om, oms, olm, olms (latín ulmus) olmo
ombriosa, umbriosa, en sombra (ombra) umbriosa, en sombra
ombrioses, umbrioses, en sombra (ombra) umbriosas, en sombra
Omella, apellit del cardenal de Queretes, (Ben Humeya) si arribe a sé Papa de Roma tindrém un Papa que parle chapurriau Omella, apellido
omitín omitiendo
ompli, ómpli llena
omplí, umplí – (latín umplire) – ómpligo, omplis, ompli, omplím, omplíu, ómplen – omplit, omplida (vore verbo plená) – si yo ompliguera, ompligueres, ompliguera, ompliguérem, ompliguéreu, ompliguéren llenar
omplida llena, llenada
omplíe llenaba
omplíen llenaban
ómpligo lleno
ompliguere llenara, llenase
omplím llenamos
omplín llenando
ómplin, plénen llenan
omplínli llenándole
omplínlos llenándolos
ompliríe llenaría
ompliríen llenarían
omplit llenado, lleno
omplíu llenáis
omplix llena
omplíxen llenan
on, aon, a on - Aón está la berena ? Donde – Dónde está la merienda ?
onda, ondes – Microondes o microondas onda, ondas – Microondas
ondeá, ondejá una bandera ondear una bandera
ondulá ondular
ondulán ondulando
onomástica, san, patronímic onomástica, santo, patronímico
onse, onze, once Once 11
Onso, onsos (latín ursus) – osso, ossos oso, osos
operá operar
operada, operades operada, operadas
operare operara
operari, operaris operario, operarios
operassió, operassións operación, operaciones
operat, operats operado, operados
opére, opere – ha sigut Pedro o Pere Opera – ha sido Pedro o Pere
opiná opinar
opinabe, opináe opinaba
opinaben opinaban
opine opina
opinéu opináis
opinió, opinións opinión, opiniones
opino opino
opio opio
Opóndres – yo me opong, opóns, opón, oponém, oponéu, opónen – opondría – oponguéra – opondré - oposás oponerse
oponénse oponiéndose
oponíe oponía
oportú, oportuno, oportúns, oportunos oportuno, oportunos
oportuna, oportunes oportuna, oportunas
oportunamen oportunamente
oportunidat, oportunidats oportunidad, oportunidades
oposá, oposás oponer, oponerse
oposabe oponía
oposissións oposiciones
opositó, opositós opositor, opositores
opresió, opresións opresión, opresiones
oprimí, apretá oprimir, apretar
oprimíe oprimía
oprimínla oprimiéndola
oprimínles oprimiéndolas
oprimit, oprimits, com lo poble catanazi, los ploramiques com la Marta Rovira oprimido, oprimidos
oprimix oprime
opsional opcional
Optá – opto, optes, opte, optém u optám, optéu u optáu, ópten – optaría – optaré – optára optar
óptica, óptiques óptica, ópticas
óptimamen óptimamente
optimisme optimismo
optimista, optimistes, com los catanazis en la república y los paísus cagaláns optimista, optimistas
opto opto
oques ocas
or (latín aurum, símbolo AU) oro
orá orar
orache, tems meteorológic, normalmén se li diu al mal tems, mal orache; bon tems, bon orache tiempo meteorológico, normalmente malo
orácul, oráculs oráculo, oráculos
oradó, oradós, que ore, que oren, que parle, que parlen orador, oradores
orán (g) orando
orangután, orangutáns (de orange, taronja) orangután, orangutanes
oraríe oraría
orassió, orassións oración, oraciones
Órbita, órbites - cassoletes dels ulls : órbites dels ulls Órbita, órbitas
orca, orques (animal, ballena “assessina”) orca, orcas
orden, orde, órden orden
ordená - ordeno, ordenes, ordene, ordeném u ordenám, ordenéu u ordenáu, ordénen – ordenat, ordenada, órden, órde ordenar
ordenabe ordenaba
ordenada, ordenades ordenada, ordenadas
ordenadamen ordenadamente
ordenades ordenadas
ordenadet, ordenadets ordenadito, ordenaditos
ordenadíssimamen ordenadísimamente
ordenadó, ordenadós ordenador, ordenadores
ordenáles ordenarlas
ordenám ordenarme
ordénamu ordénamelo
ordenánli ordenándole
ordenansa, ordenanses ordenanza, ordenanzas
ordenás Cardenal com Omella ordenarse Cardenal como Omella
ordenat, ordenats ordenado, ordenados
ordenátos ordenaros
ordeno ordeno
órdens órdenes
ordi, ordio, hordio, blat trigo
ordinal, ordinals ordinal, ordinales
ordinari, ordinaris ordinario, ordinarios
oreá, airejá orear, airear
oreáda, oreádes oreada
oreát, oreáts oreado, oreados
orella, orelles, aurella, aurelles oreja, orejas
Orellana, orellanes : pells de préssec seques orejones, pieles de melocotón secos
orelleta, orelletes orejita, orejitas
Oreneta, orenetes, oroneta, oronetes, orineta, orinetes – Pedro Saputo pinte una fusteta en un niu de orenetes golondrinas
Orfandat – huérfano orfandad
orfanidat, ufanidat, de ufano o aufanós – Aixó sen va de la orfanidat (Beseit) es una frasse que li hay sentit mol a Carlos de Benito. ufanía, ufanidad – “Esto se pasa de ufano”
organisá, organisás organizar, organizarse
organisámos organizarnos
organisarán organizarán
organisat, organisats organizado, organizados
organisme, organismes organismo, organismos
organissassió, organissassións organización, organizaciones
órgano, órganos – instrumén de música com lo de Fondespala – del cos órgano, órganos
orgull y prejuissi (novela de Jane Austen) orgullo y prejuicio
orgullós, orgullosos orgulloso, orgullosos
orgullosa, orgulloses orgullosa, orgullosas
orién, oriente (este) oriente (este)
orientá orientar
orientál orientarlo
oriental, del orién, del este, orientals oriental
orígen origen
orígens orígenes
original, com lo “orinal” de Valderrobres, lo bassí original
originalíssimes originalísimas
originals originales
Oriná – orinás – pixá, pixás orinar, orinarse – mear, mearse
orinal, orinals, l´orinal es mol original, cansó de Valderrobres, del sagal de la pancha ? orinal, orinales
orinetes, orenetes golondrinas
ornamén, adorno adorno, ornamento
oronetes golondrinas
orquesta, orquestes orquesta, orquestas
orquídea, orquídees orquídea, orquídeas
orta, ortes, horta, hortes huerta, huertas
ortiga, ortigues – latín urtica (que pique) – urticária : picassó ortiga, ortigas – urticaria
oruga oruga
orugues orugas
orujo, orujos orujo, orujos
os, ossos – onso (ursus) es lo animal hueso, huesos – oso es el animal
osá, atrevís osar, atreverse
osabe osaba
osat osado
osats osados
oscur, fosc oscuro
oscura, fosca oscura
oscuramen oscuramente
oscures, fosques oscuras
oscurí ocurecer
oscuridat, oscurina, escurina oscuridad
oscurín, fénse fosc oscureciendo
oscurina, oscurines, tiniebla, tiniebles oscuridad, tiniebla, tinieblas
oscuríssim oscurísimo
oscuríssima oscurísima
oscurix oscurece
oscuríxen oscurecen
oscurs oscuros
ossadía, ossadíes osadía, osadías
ossi ocio
ossilá, oscilá oscilar
ossilán, oscilán oscilante, oscilando
ossioses ociosas
ossiosos ociosos
ossos, óssos Huesos
Oste ! Una de les órdens a les caballeríes Una de las órdenes a las caballerías
osti, ostia, óstia, hostia, hóstia hostia
ostión, hostión hostión, ostión
ostra, ostres, de aon íxen les perles - la perla en chapurriau ostra, ostras
Otejá, ataullá, mirá lluñ desde una eixecada otear
otejo oteo
otoño otoño
otorgat otorgado
ou huevo
ous huevos
ovell, ovells ovillo, ovillos
ovella, ovelles oveja, ovejas
ovet, ovets huevecito, huevecitos
oxigenada oxigenada
oxígeno oxígeno
oyén oyente
oyéns oyentes